ટુ સ્ટેટ્સ – રેખાબા સરવૈયા
(‘ખોબામાં દરિયો’ પુસ્તકમાંથી સાભાર. રીડ ગુજરાતીને આ પુસ્તક ભેટ મોકલવા બદલ ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલયનો ખૂબ ખૂબ આભાર. પુસ્તક પ્રાપ્તિની વિગતો વાર્તાના અંતે આપવામાં આવી છે.)
જીવનના આઠમા દસકમાં પહોંચેલા બાપુજી માટે દિગંત કાયમ ન સમજાયેલો પ્રશ્ન જ રહ્યો છે. એક અણઉકેલ કોયડો… જાણે…!!!
બાપુજી પ્રખર પંડિત, વેદ-ઉપનિષદના અભ્યાસુ અને પાક્કા કર્મકાંડી ! સુખદુઃખ, પાપ-પુણ્યના ચોખઠામાં જીવતર આખું પૂરું કરી દેનાર એક ધર્મભીરુ પુરુષ… – આવી કંઈક છાપ બાપુજી વિશેની સૌની સાથે – દિગંતની પણ હતી. એવા ચુસ્ત નિયમોના દાયરામાં જીવતા બાપુજીને પોતાની જીવનશૈલી કદીય ગમી નથી. એ તો દિગંતે બહુ પહેલાં જ સમજી લીધું હતું.
કૉલેજકાળથી જ દિગંત મુક્ત પંખીની જેમ જીવતો આવ્યો હતો. એનો ખાસમખાસ દોસ્ત સમાજની તદ્દન નિમ્નસ્તરીય જ્ઞાતિમાંથી આવતો હતો. દિગંતને એના ખભે ધબ્બો મારીને વાત કરતો જોતાં જ બાપુજી ભવાં ચડાવીને ‘શિવ… શિવ…’ કરીને આઘાપાછા થઈ જતા, એની સાથેની ગાઢ મિત્રતા એક જ કંઈ દિગંત માટેના અણગમાનું કારણ નહોતું. બાપુજી બહુ માફકસર જીવવામાં માનતા અને આપણા આ ભાઈ… મન મૂકીને જીવવામાં માનતા !
ખાદીના ઝભ્ભાના ખિસ્સામાં હાથ નાખીને રૂપિયા બારા કાઢે અને મદદ લેનારને હાથમાં પકડાવીને તાકીદ કરે… ઐ… આઘો જઈને ગણજે… મારે યાદ રાખવી નથી આ વાત.
મિત્રો માટે થઈને અર્ધી રાતે હાલી નીકળનાર દિગંતનું બૅંકમાં એકાઉન્ટ પણ નહોતું ! બાપુજી તો ગણતરીનું માણસ… દિગંત ગણતરીના ત્રાજવાને ફગાવીને જીવનારો…!
ઑફિસની સ્ત્રીઓ સાથે પણ ગાઢ ધરોબો એનો… કોઈને કંઈ મદદ જોઈતી હોય તો તરત દિગંતને યાદ કરે… બાપુજીને મન આ લક્ષણો તો ચારિત્ર્યહીનતાનાં ગણાય !!!
સગાંવહાલાંઓનાં સ્વાર્થીપણાને સહન ન કરી શકવાથી મોઢામોઢ ગમે તેને ગમે તે કહી દેનારો દિગંત આખાબોલો અને કડવી જીભનો પણ કહેવાતો… એ વાતે પણ બાપુજીને દીકરા હારે વાંકું પડતું… પણ બાપુજી કહે એવી મીઠી જીભ દિગંત મરીને પાછો આવે તો ય ન રાખી શકે. આવા-આવા તો કંઈ કેટલાય મતભેદો બેઉ બાપ-દીકરા વચ્ચે ઝૂલતા રહેતા…!!
એમાં વળી બાપુજીએ જ્યારે જાણ્યું કે પોતાનો દીકરો નિયમિતપણે શહેરની બદનામ ગલીઓમાં રાતોની રાતો ગાળતો હતો… કે બસ… પુણ્યપ્રકોપ ભભૂકી ઊઠ્યો એ મહાત્માનો…! જુવાન દીકરાને લાકડી વડે સબોડી નાખીને ઘરની બહાર કાઢી મૂકતાં એમનું રૂવાડું પણ અવળું ન થયું…
દર્દથી કરાહી ઊઠેલો દિગંત લથડાતી ચાલે ફરીથી એ ગુમનામ ગલીઓમાં ગુમ થઈ ગયો…
ગંધાતા માહોલમાં એના ઘાવ ઉપર ગરમ હળદર લગાવી રહેલી યુવતીની આંખો વહી રહી હતી. એના ગળામાંથી ત્રૂટક-ત્રૂટક શબ્દો નીકળતા હતા…
‘મન તો એવું થાય છે કે દોડીને જઈને બાપુજીને કહી દઉ કે તમારો એ દીકરો ભલે આ બદનામ માહોલમાં નિયમિત આવતો હોય પણ આજ લગી એણે કોઈ પણ સ્ત્રીનું શરીર નથી અભ…’ – વાક્ય હવામાં જ લટકી ગયું. વચ્ચેથી જ દિગંતના મોંમાંથી પીડાનો તીણો ઊંહકારો નીકળી ગયો…
– ‘ઓહ… ચલ એ બધું છોડ… એક ગીત મીઠું દર્દીલું ગાઈ દે…’
યુવતીની પાણીદાર આંખોમાં ઝિલાતા દિગંતના પ્રતિબિંબનું સ્ટેટ્સ શું ગણવું ???
[કુલ પાન ૧૩૬. કિંમત રૂ. ૧૫૦/- પ્રાપ્તિસ્થાન : ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય. રતનપોળનાકા સામે, ગાંધી માર્ગ, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧. ફોન. +૯૧(૭૯)૨૨૧૪૪૬૬૩]
Save article As PDF · 
Subscribe ReadGujarati
જનરેશન ગેપ ને વિષય તરીકે લઈ ને સુંદર વારતા આપી છે રેખાબા વિષય ની માવજત ની સૂક્ષ્મતાથી થોડા માં ઘણું કહી જાય છે સુંદર વારતા
રેખાબા,
બે પેઢી વચ્ચેની ખાઈનું, વિચારોની ભિન્નતાનું, આચારવિચારની અસમાનતાનું તથા સ્વભાવ ભેદનું અંતર સમજાવતી સુંદર કથા આપી. આવા માહોલમાં બે ભિન્ન વિચારસરણી ધરાવતાં પાત્રો વચ્ચે હંમેશાં કોમ્યુનિકેશન ગેપ પ્રવર્તતી હોય છે. જો તેને દૂર કરવામાં આવે તો એકબીજાને સમજ્વામાં અને ઐક્ય સાધવામાં ખૂબ જ સારી સફળતા મળે. …અન્યથા, પીઠામાં જઈને દૂધ પીને આવો તો પણ સૌ તેને દારૂ જ સમજવાના ને ?
કાલિદાસ વ. પટેલ {વાગોસણા}
Nice Story but I guess the title should be True Status, It is somehow changed due to translation.
A fellow who can see, if a member of a group who can not see, then the entire group is known as “Blind People’s Association”.
Similarly, Mr. Digant, even though having good intentions, but the way of execution was not proper.
What the message really wants to convey through this story ?
ખુબ જ વાસ્તવિક વાત કહિ ધન્ય્વાદ્
અભિનંદન .સરસ લઘુકથા છે.
Khub J saras varta.
ખુબજ સરસ વાર્તા ઉતરોત્તર પ્રગતી આભાર સહ