Yearly Archives: 2018

કાર્બન સર્વવ્યાપી તત્વ હોવા ઉપરાંત તેના વિવિધ સ્વરૂપોને લીધે દિવસે દિવસે પોતાનું મહત્વ વધારતું રહે છે. હીરો અને ગ્રેફાઇટ ખૂબ જાણીતા રૂપો હોવા ઉપરાંત કીમતી પણ બની ચૂક્યા છે ત્યારે કાર્બનનું એક વધારે સ્વરૂપ ફુલેરીન પોતાની ઉપયોગિતા પૂરવાર કરી રહ્યું છે. આમાં હવે કાર્બન અને ખાસ કરીને ગ્રેફાઇટ ઉપર સંશોધન થતાં એક વધારે ઉપયોગી પદાર્થ ગ્રેફીન અંગે વિજ્ઞાનીઓ આશાવાદી બન્યા છે.

ભારતની દક્ષિણે કન્યાકુમારીથી સમુદ્રમાં વિવેકાનંદ શિલાસ્મારકની પાસે એક ઉત્તુંગ સ્મારક ઊભું છે તે છે સંત તુરુવલ્લુવરની પાર્થિવ સ્મૃતિ. ઉત્તર ભારતમાં જેમ વ્યાસ અને વાલ્મીકિનો મહિમા છે તેવો જ મહિમા અને તેવું જ મહાત્મ્ય છે તમિળ પ્રજામાં તુરુવલ્લુવરનું. ઉત્તર ભારતીય ધર્મગ્રંથોમાં જે મહત્વ રામાયણ - મહાભારતનું છે - લગભગ એવું જ સ્થાન દક્ષિણભારતમાં હતું 'તિરુ-કુરુળ'નું! કવિએ તેમાં હળવા કટાક્ષ અને સહાનુભૂતિપૂર્વકના ઉપદેશો આપ્યા છે.

(‘અર્વાચીન પ્રશ્નોપનિષદ : પૂછે તે પામે’ નામના પુસ્તકમાંથી અહીં ત્રણ ચિંતનસભર પ્રશ્નો લેવામાં આવ્યા છે. રીડ ગુજરાતીને આ પુસ્તક ભેટ મોકલવા બદલ ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલયનો ખૂબ ખૂબ આભાર. પુસ્તક પ્રાપ્તિની વિગતો લેખના અંતે આપવામાં આવી છે.) (૧) જીવનની શક્યતાઓ કેટલી? જીવન પોતે જ એક મોટી શક્યતા છે. આપણને જીવન મળ્યું એટલે જાણે શક્યતાઓનું જબ્બર મોટું પોટલું મળ્યું. એ પોટલું ઊંચકવાનો આનંદ લઈએ તો સુખ જ સુખ અને ‘હાય રે પોટલું’ એમ સમજી રોદણાં રોઈએ તો દુઃખ જ દુઃખ. બસ, આ બે શક્યતાઓ તો પાક્કી.

અમે તો તત્ત્વની સાથેના તાલ્લુકાત છીએ, અમે અમારાપણા અંગે અલ્પજ્ઞાત છીએ. અમે સુગંધનો સોના પે દ્રષ્ટિપાત છીએ, ધરો જો મૂર્તિને ચરણે તો પારિજાત છીએ અમે ફલાણા ફલાણા નથી, ફલાણા નથી, અમે તો જે છીએ તેવા જ જન્મજાત છીએ ! છે વ્યર્થ શોધ અમારી સળંગ હસ્તીની, અમે આ વિશ્વમાં કેવળ પ્રસંગોપાત્ત છીએ.