બટુકડો રાજુ આજે સવારમાં વહેલો ઉઠી ઝટપટ તૈયાર થઈ ગયો. તેણે બોક્સમાં લાલ, લીલો, પીળો બધા જુદા જુદા કલરની ડબ્બીઓ, બ્રશ, પેન્સિલ, રબર, ક્રેયોન્સ બધું ગોઠવી દીધું. નિમેટા ગાર્ડનમાં આજે ચિત્રકામ હરિફાઈ એટલે કે તેને મન ગમતી ડ્રોઈંગ કોમ્પીટીશન હતી. મંમીએ લંચબોક્સમાં ભાવતો નાસ્તો ભરી આપ્યો અને નાનકડા રાજુભાઈ તો ગળે વોટર બોટલ ભેરવી એકદમ તૈયાર. પપ્પાને કહે, ‘રાજુ ઈઝ રેડી.ચાલો પપ્પા.’
Monthly Archives: February 2019
9 posts
કબજીયાત એક સાધારણ રોગ છે. આ રોગથી દર્દીને અસહ્ય દુઃખાવો નથી થતો, કિન્તુ અસુખ રહ્યા કરે. કબજીયાતને અણગમતા મહેમાન સાથે સરખાવી શકાય. આવો મહેમાન નડતરરૂપ નથી કિન્તુ તેની ઘરમાં સતત હાજરી યજમાનને ગમતી નથી હોતી. મને ઘણા સમયથી કબજીયાત હતી. શરૂઆતમાં મે ખાસ ધ્યાન ન આપ્યું. કિન્તુ જ્યારે આ દશા લાંબો સમય ચાલી ત્યારે કંઇક ઉપાય કરવાનો વિચાર આવ્યો.
‘બેટા. ચાર ચોપડી ભણ્યો એ બહુ થઈ ગયું. વધારે ભણીનેય છેવટે તો આપણે ધંધો જ સંભાળવાનો છે ને? આટલું ભણ્યો એટલે હિસાબ કરતાં આવડ્યું એ ઘણું કહેવાય.’ એક દિવસ પરમાનંદ કાછિયાએ દીકરા રઘુને કહ્યું. રઘુને ભણવાનો ખૂબ શોખ હતો. પણ બાપની આર્થિક અને શારીરિક સ્થિતિ કમજોર હતી. શાકભાજીની દુકાન રગશિયા ગાડાની જેમ ઠચુક… ઠચુક… ચાલતી હતી. માંડ માંડ પરિવારનું પાલનપોષણ થતું હતું. એટલે ભણવાનો ખર્ચ પોસાય એમ નહોતો.
‘પલ્લવીબેન, અમારી પૌલુ (પૌલોમી) નું નક્કી કરી દીધું છે, આ રવિવારે સાંજે ૬ વાગ્યે સગાઇ અને પછી સ્વરુચિ ભોજન રાખ્યું છે, તમે બંને જણ આવી જજો.’ ‘ખૂબ ખૂબ અભિનંદન સરલાબેન. તમે જેવું શોધતા હતા એવું સાસરિયું મળ્યું ને પૌલુને?’ ‘અરે હા રે પલ્લવીબેન, કુંડળી મેળવીને જ કર્યું છે, તમે માનશો નહિ પણ બંનેના ૩૬ માંથી ૩૨ ગુણાંક મળતા આવે છે.’ ‘શું વાત કરો છો, સરલાબેન ? છોકરા–છોકરીના આટલા બધા ગુણાંક મળતા આવે તે તો ઘણી જ સારી વાત કહેવાય.’
આજે સવારથી જ મને મમ્મી અને પપ્પા જે વાર્તાઓ કહેતા હતા તે યાદ આવતી હતી. આજથી ૨૦-૩૦ વર્ષ પહેલાનાં ગુજરાતી બાળકોનું બાળપણ એટલે લોકગીતો અને લોકવાર્તાઓથી ભરેલું બાળપણ. નાનપણમાં મેં મારી મમ્મી, પપ્પા અને નાની પાસેથી પુષ્કળ વાર્તાઓ સાંભળી છે. ન સાંભળું તો ઉંઘ ન આવે એવી ટેવ. વાર્તાઓ અને ગીતો એ બાળક સાથે વાતચીત કરવાની સૌથી સરળ અને શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિ છે. ચકીચકાની - ચકી ચોખાનો દાણો લાવે અને ચકો દાળનો દાણો લાવે એ વાર્તા તો દરેક ગુજરાતી બાળકની પ્રથમ અને પ્રિય વાર્તા હશે જ! આવી જ એક વાર્તા એટલે ગિજુભાઈ બધેકાની વાર્તા “પોપટ ભૂખ્યો નથી “. હું નાની હતી ત્યારે પોપટ ને મેં અનુભવ્યો છે.
શહેરના ઘોંઘાટથી જોજનો દૂર સાવ સાદુ ગામડું ગામ અને તેમાં બે ત્રણ પાકા મકાનમાં એક મકાન શંભુદાનું... આજેય ઘણાના ઘરો પર જૂના નળીયા અને ભીંતોની તિરાડોમાંથી તેમની ગરીબી ડોકાઇને બહાર આવતી હતી.
આજે સૌમિલનું ધ્યાન ક્યાંય ચોંટતું નો’તું. રહી રહીને એને પપ્પાની ચિંતા સતાવી રહી હતી. વહાલસોઈ મમ્મીનું અવસાન થયું એને આજે સોળમો દિવસ હતો. બે દિવસ પછી મમ્મીના આત્માને રજા આપવાની વિધિ કરવાની હતી. પપ્પા એમાં હજુ સંમત થતાં ન હતાં. મમ્મી પ્રત્યે એમને એટલો અનુરાગ હતો કે, એમની ગેરહાજરી સ્વીકારવા એ તૈયાર ન હતાં. મમ્મીનો આત્મા એમની આસપાસ છે એ વાતે એ આશ્વસ્ત હતાં. સૌમિલ અને એની પત્ની શ્વેતા મૂંઝવણમાં હતાં કે પપ્પાને કેમ કરી સમજાવવા. અંતે આ કામ પપ્પાના મિત્ર પીયૂષકાકાને સોંપવાનું નક્કી કરી બન્નેએ નિરાંત અનુભવી.
ચૈત્ર-વૈશાખના માથાફાડ તડકા પછી જેઠ પોતાને ભાગે આવેલું કામ કરી રહ્યો હતો. ગયા વરસે વરસાદ નહોતો થયો એટલે ખેડૂતોને કાંઈ કામ નહોતું છતાં માણસો સીમમાં જતા ને આંટા મારીને પાછા આવતા. આવી રીતે સવારમાં ટ્રેક્ટર લઈને જવાની તૈયારી કરતા પ્રતાપને જગાભાઈએ કહ્યું, ‘વાડીએ જાવું છે? મારે આવવું છે !’
‘એમ ત્યારે ! હવે તમે આપણી નાતમાં !’ આધુનિક કવિતાની જેમ સ્નેહીની વાતમાં એકદમ ઍબ્સર્ડ તત્વ પ્રવેશ્યું એટલે હું જરા ગૂંચવાઈ ગયો. મને ગૂંચવાઈ ગયેલો જોઈ એ સબોલ્યો, ‘તમે સમજ્યા નહિ. આપણી નાતના એટલે સિનિયર સિટીઝન ! હું બે વર્ષ પહેલાં સિનિયર સિટીઝન થઈ ગયો હતો. તમે બસનો પાસ કઢાવ્યો?’